Een geïntegreerd curriculum

In een curriculum worden de opleidingsonderdelen, de doelstellingen van de opleiding, de opbouwlogica van het programma en de vormgeving van het onderwijs omschreven. Om de kleuterleidsters de nodige competenties omtrent diversiteit en meer bepaald kansarmoede te laten verwerven binnen de klas- en de schoolsituatie is het nodig dat deze thematiek in al deze aspecten van het curriculum geïntegreerd wordt.  Algemeen wordt aangenomen dat leerresultaten vanuit een geïntegreerd curriculum langduriger en beter zijn. Bij een geïntegreerd curriculum veronderstelt men niet enkel dat het docententeam de nodige competenties bezit en er een competentiekader waarin dit thema duidelijk geïntegreerd is maar dat het curriculum op een dusdanige manier geconstrueerd is dat de studenten de competenties met betrekking tot dit onderwerp kunnen verwerven op het niveau van de integratie van kennis, vaardigheden en attitudes. Leerlijnen, theoretische en praktische bouwstenen van het curriculum moeten vanuit deze thematiek (her)bekeken worden waardoor doorheen het curriculum deze thematiek zichtbaar wordt en de studenten dwingt na te denken over hun eigen denken en handelen binnen dit kader.

Met dit project willen de drie lerarenopleidingen andere lerarenopleiders kleuteronderwijs in Vlaanderen helpen om nog doeltreffendere geïntegreerde curricula op te bouwen. Daarnaast willen we ook ondersteunen om binnen de lerarenopleidingen effectievere onderwijsleersituaties vorm te geven om  studenten  kleuteronderwijs te leren hoe ze kinderen met een lage SES betere kansen kunnen bieden in het onderwijs.

Binnen de PBa kleuteronderwijs van de drie hogescholen (Arteveldehogeschool, Odisee en de Karel De Grote-hogeschool) werd er geïnventariseerd in welke mate en op welke manier de studenten geconfronteerd werden met het thema kansarmoede. Ook nieuwe onderwijsleeractiviteiten in het kader van reflectie en ouderbetrokkenheid werden ontwikkeld. Het resultaat is een handige toolbox,  die een impuls wil geven aan andere lerarenopleiders, niet in het minst specifiek naar de lerarenopleiders kleuteronderwijs, om zelf na te denken over het gehanteerde curriculum in relatie tot kansarmoede.

In de toolbox vindt u de volgende onderdelen: visie, doelstellingen, leerlijnen en good practices. In het onderdeel visie doet iedere hogeschool uit de doeken wat hun visie  is mbt diversiteit en kansarmoede. Ze tonen aan dat het thema in de doelstellingen van de opleiding vervat zit en geven ook weer hoe dit in de leerlijnen te (h)erkennen is. En als laatste zijn er de good practices waarin zij een aantal voorbeelden geven van op welke manier aan het thema gewerkt wordt in opleidingsonderdelen, observatie- en stageopdrachten en in reflectie.

Deze toolbox is een dynamisch gegeven. Door het voorgaande project werden er ook nieuwe methodieken ontwikkeld die uitgetest en geëvalueerd werden. Deze methodieken zijn reeds geïntegreerd in de desbetreffende opleidingsonderdelen. Door het professionaliseringstraject dat aangeboden wordt in een vervolgproject en de interne onderwijsontwikkelingen binnen de partnerhogescholen zullen er te allen tijden nog toevoegingen  gebeuren. Op die manier tracht het project en de website hogescholen blijvend te stimuleren na te denken op het gebied van kansarmoede in hun curriculum.